ADVERTISEMENT
หลายคนอาจคุ้นหูกับคำว่าธุรกิจแบบ SME กันมานานแล้ว แต่ก็ยังสงสัยว่าความหมายจริง ๆ ของคำ ๆ นี้คืออะไร และมีหลักเกณฑ์อย่างไรที่สามารถนำมาใช้จำแนกธุรกิจต่าง ๆ ออกจากกัน ตลอดจนธุรกิจ SME สำคัญกับประเทศไทยมากขนาดไหน วันนี้เราจึงขอนำเสนอข้อมูลที่จะทำให้ท่านเข้าใจภาพรวมของธุรกิจ SME ภายในเวลาไม่กี่นาที ตลอดจนเทรนด์ของธุรกิจ SME ที่น่าสนใจในปี 2021 นี้มาฝากกัน
SME คืออะไร ?
SME ย่อมาจากคำว่า Small Medium Enterprise หมายความว่ากลุ่มผู้ประกอบการขนาดเล็กและขนาดกลางซึ่งมีรายได้ไม่เกิน 300-500 ล้านบาทต่อปีและมีอัตราการจ้างงานไม่เกิน 200 คน โดยธุรกิจ SME ถือเป็นเส้นเลือดใหญ่ของการขับเคลื่อนระบบเศรษฐกิจในประเทศไทย เนื่องจากมีผู้ประกอบการกระจายตัวกันอยู่ทั่วประเทศถึง 2 ล้านราย คิดเป็น 99 % ของจำนวนผู้ประกอบการทั้งหมด และยังมีอิทธิพลต่อการสร้างงาน สร้างรายได้ให้กับคนในประเทศกว่า 80 % ดังนั้น ธุรกิจ SME จึงถือว่ามีความสำคัญต่อการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศไทยและของโลกมากเลยทีเดียว
เริ่มต้นทำธุรกิจ SME ต้องมีอะไรบ้าง ?
1. กำหนดเป้าหมาย
เป็นปัจจัยสำคัญลำดับแรกที่จะเป็นตัวกำหนดแนวทางการดำเนินงานของทุกธุรกิจ หากเป้าหมายชัดเจนเท่าไร ก็จะทำให้ขั้นตอนการปฏิบัติเพื่อบรรลุเป้าหมายชัดเจนมากขึ้นเท่านั้น การตั้งเป้าหมายการดำเนินงานนี้มีองค์ประกอบที่ต้องคำนึงถึง 4 ข้อด้วยกัน ได้แก่ ขายอะไร ขายที่ไหน ขายให้ใคร และขายแล้วจะได้อะไร นั่นเอง
2. เขียนแผนการดำเนินธุรกิจ
เมื่อมีเป้าหมายแล้ว แผนการปฏิบัติเพื่อให้เกิดความสำเร็จอย่างเป็นรูปธรรมก็ต้องมา เพราะหากเป้าหมายเราคือ ขายอาหารให้ได้วันละ 1,000 บาท เราก็ต้องพิจารณาความเหมาะสมแล้วว่าสินค้าที่เราจะขายสอดคล้องกับเป้าหมายหรือไม่ ทำเลที่จะขายเหมาะสมหรือเปล่า พร้อมกับคำนวณต้นทุนค่าใช้จ่ายให้ละเอียดเพื่อตอบคำถามข้อสุดท้ายว่าเราขายแล้วได้อะไร ซึ่งแผนการดำเนินงานแบบเป็นขั้นตอนเหล่านี้ จะสามารถทำให้เรามองเห็นจุดอ่อนจุดแข็งของธุรกิจได้ดีขึ้น และง่ายต่อการปรับปรุงให้สอดคล้องกับเป้าหมายที่วางไว้
3. รวบรวมเงินทุน
ข้อนี้อาจจะเป็นปัญหาและไม่ใช่ปัญหาของผู้ประกอบการ ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ขึ้นอยู่กับต้นทุนของแต่ละคน หากใครที่มีงบประมาณจำกัดและต้องการเงินลงทุน สิ่งที่สามารถแก้ไขปัญหานี้ได้ดีที่สุดคือการกู้ยืมเงินจากสถาบันทางการเงินที่ถูกกฎหมาย อาทิ ธนาคาร บริษัทสินเชื่อ หรือสหกรณ์การเงินต่าง ๆ ที่ท่านเป็นสมาชิกอยู่ ซึ่งก่อนการกู้ยืมจะต้องมีแผนการทำธุรกิจ สินทรัพย์ที่จะต้องใช้ค้ำประกัน(อยู่ที่ดุลยพินิจของสถาบันการเงิน) และใบจดทะเบียนการค้าที่ถูกต้องตามกฎหมาย(ในกรณีที่จำหน่ายสินค้า ไม่ใช่ธุรกิจประเภทบริการ) เป็นต้น
4. บริหารจัดการด้วยความระมัดระวัง
ข้อนี้อาจขึ้นอยู่กับประสบการณ์และสกิลการทำธุรกิจส่วนบุคคล เพราะถึงแม้การวางแผนที่ดีอาจลดความเสี่ยงไปได้มาก แต่ความไม่แน่นอนในการประกอบธุรกิจนั้นมักจะมีมาทดสอบนักลงทุนอยู่เสมอ ดังนั้นสิ่งที่ผู้ประกอบการควรตระหนักให้ดีคือความมีวินัยทางการเงิน และไม่ตัดสินใจอะไรอย่างประมาท เนื่องจากธุรกิจ SME มีข้อดีที่เปรียบเสมือนดาบสองคมที่ถึงแม้จะมีความคล่องตัวสูง มีอิสระในการตัดสินใจ มีแผนการทำงานที่ยืดหยุ่นกว่าธุรกิจขนาดใหญ่และสามารถปรับโครงสร้างการทำงานได้ตลอดเวลาหากว่าเราเห็นสมควร แต่อีกนัยหนึ่งสิ่งเหล่านี้ก็มาพร้อมกับความเสี่ยงที่เจ้าของกิจการจะต้องแบกรับ เพราะการตัดสินใจในแต่ละขั้นตอนล้วนแต่ส่งผลกระทบโดยตรงต่อกิจการของท่านอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ดังนั้นก่อนตัดสินใจปรับเปลี่ยนอะไรทุกครั้ง จึงควรตระหนักถึงความเสี่ยงที่จะต้องแบกรับให้ดีเช่นกัน
เทรนด์การทำธุรกิจ SME ที่น่าสนใจในปี 2021
#1
ธุรกิจขนส่งและการบริการ
ในสภาวการณ์การระบาดของโคโรนาไวรัส (โควิท-19) ประกอบกับความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยีของมวลมนุษยชาติที่สามารถย่อโลกใบใหญ่ให้เหลือเพียงน้อยนิดเพื่ออำนวยความสะดวกให้กับผู้บริโภค จึงเป็นโอกาสให้เกิดธุรกิจการขนส่งสินค้าและบริการมากมายหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็น อาหาร พัสดุ พืชผลทางการเกษตร หรือจะเป็นสินค้าที่จำหน่ายบนแพลตฟอร์มออนไลน์ต่าง ๆ ก็มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นตามลำดับ ดังนั้นจึงไม่ใช่เรื่องที่น่าแปลกใจหากธุรกิจ SME เหล่านี้จะมีแนวโน้มการเติบโตที่ดีในอนาคต
ยกตัวอย่างเช่นในธุรกิจการจัดส่งอาหารที่ให้บริการผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ต่าง ๆ ซึ่งมีสัดส่วนทางการตลาดกว่า 1,200 ล้านบาทและมีอัตราการขยายตัว 3-4 % ทุก ๆ ปี ภายในช่วงระยะเวลา 5 ปีที่ผ่านมา เราจึงพบว่าในแต่ละปีมักจะมีผู้เล่นรายใหม่โผล่เข้ามาแชร์ส่วนแบ่งทางการตลาดมูลค่ามหาศาลนี้อยู่เรื่อย ๆ แต่ข้อสังเกตสำคัญในธุรกิจประเภทนี้คือผู้เล่นแต่ละรายมักจะมีเป้าหมายที่แตกต่างและไม่ซ้ำกัน อย่างเช่น Food Panda คือ บริษัทจัดส่งอาหารยุคบุกเบิกที่ครอบคลุมพื้นที่การให้บริการมากที่สุดในประเทศไทย Line Man คือบริษัทให้บริการธุรกิจประเภทเดียวกันที่มีฐานการให้บริการจาก Wongnai User ที่มีผู้ติดตามกว่า 1.5 ล้านแอ็คทีฟยูสเซอร์ หรือจะเป็น Grab Food ที่ได้รับความนิยมในหัวเมืองใหญ่และมีบริการขนส่งสินค้าและการเดินทางมากมายที่ไม่ได้จำกัดอยู่แค่อาหารเท่านั้น เป็นต้น ดังนั้นหากใครคิดจะกระโดดเข้าสู่วงการนี้ก็ควรจะมีแนวทางการปฏิบัติและกลุ่มเป้าหมายที่ชัดเจนเป็นองค์ประกอบสำคัญ
#2
ธุรกิจเกี่ยวกับสุขภาพและระบบสาธารณสุขทางไกล (Telehealth & Telemedicine)
ธุรกิจประเภทนี้ก็จัดว่าเป็นตลาดใหญ่ที่น่าสนใจไม่แพ้กัน เนื่องจากในปัจจุบันผู้คนหันมาให้ความสำคัญกับการดูแลตัวเองและคนใกล้ชิดกันเยอะมาก ดังนั้นเรามักจะได้ยินคำกล่าวว่า “ไม่มีอะไรแพงเกินไป สำหรับการห่วงใยสุขภาพและอนามัยที่ดี”นั่นเอง
หนึ่งในประเภทธุรกิจที่เป็นเทรนด์อยู่ในต่างประเทศ ณ ขณะนี้ก็คือ ระบบสาธารณสุขทางไกลที่เรียกว่า Telehealth หรือ Telemedicine ซึ่งพบว่าสามารถใช้ได้ผลเป็นอย่างดีในประเทศที่มีพื้นที่กว้างใหญ่ไพศาล เช่น สหรัฐอเมริกา เนื่องจากในปี 2020 ที่ผ่านมามีชาวอเมริกันใช้บริการผ่านระบบสาธารณสุขทางไกลโดยไม่ต้องไปโรงพยาบาลกว่า 70 ล้านคน และเพิ่มขึ้นเป็น 1 พันล้านคนในช่วงต้นปีที่ผ่านมา เพราะความสะดวกสบายของระบบสาธารณสุขทางไกลนั้นทำให้คนประหยัดทั้งเวลา ค่าใช้จ่าย และช่วยให้บุคลากรทางการแพทย์สามารถบริหารจัดการตัวเองได้ง่ายขึ้น ส่งผลให้ธุรกิจประเภทนี้เจริญเติบโตได้อย่างรวดเร็ว โดยที่ผู้ประกอบการอาจไม่จำเป็นต้องเป็นเจ้าของสถานพยาบาลเองก็ได้ และที่สำคัญคือในเมืองไทยยังมีการตื่นตัวในเรื่องนี้น้อยมาก จึงถือเป็นโอกาสสำหรับใครที่คิดอยากเริ่มต้นทำอะไรใหม่ ๆ โดยใช้งบประมาณไม่สูงมากนั่นเอง
#3
ธุรกิจเกี่ยวกับสัตว์เลี้ยง
แค่ได้ยินชื่อธุรกิจหลายคนอาจจะมองบนแล้วอุทานออกมาว่า “มาได้ยังไง” สำหรับธุรกิจรับดูแลสัตว์เลี้ยง ซึ่งหากเรามองจากพื้นฐานทางสังคมในอดีตของประเทศไทยก็จะพบว่า ผู้คนยังไม่ได้ให้ความสนใจกับสุขภาพและอนามัยของสัตว์เลี้ยงเท่าที่ควร เนื่องจากมีค่าใช้จ่ายที่ค่อนข้างสูงหากเปรียบเทียบกับค่าครองชีพของคนทั่วไป และอาจถูกมองว่าเป็นความสิ้นเปลืองไปเลยก็ได้
อย่างไรก็ดีด้วยความที่ค่านิยมของสังคมเมืองยุคใหม่ประกอบกับเทคโนโลยีอันทันสมัย ส่งผลให้ทัศนคติของคนในประเทศค่อย ๆ เปลี่ยนไป สัตว์เลี้ยงจึงกลายเป็นเสมือนเพื่อนสนิทหรือสมาชิกในครอบครัวที่ควรได้รับการปฏิบัติอย่างเหมาะสม อีกทั้งค่าใช้จ่ายในเรื่องของอาหารหรือการดูแลสุขภาพก็มีราคาไม่สูงมากหากเทียบกับในอดีต จึงทำให้เทรนด์ของการดูแลสัตว์กำลังได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อย ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสัตว์เลี้ยงที่คนส่วนใหญ่ให้ความนิยม อาทิ สุนัข แมวหรือหนูสายพันธุ์ต่าง ๆ ตลอดจนสัตว์สายพันธุ์หายากที่มีมูลค่าทางการตลาดสูงเช่น งูเหลือมบอล กิ้งก่าอิกัวน่า และแมวยักษ์ ก็มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นตามไปด้วย หากใครยังมีข้อสงสัยว่าธุรกิจประเภทนี้น่าลงทุนจริงหรือ ? เราขออ้างอิงถึงผลการวิจัยที่ถูกเปิดเผยในงาน Pet Expo 2020 ที่ผ่านมา ซึ่งพบว่าธุรกิจเกี่ยวกับสัตว์เลี้ยง ไม่ว่าจะเป็นร้านอาหารสัตว์ คลินิกหรือโรงพยาบาลสัตว์ ตลอดจนร้านเพาะพันธุ์หรือนำเข้าสัตว์เลี้ยงเพื่อจำหน่ายมีเงินทุนหมุนเวียนในตลาดกว่า 1 หมื่นล้านบาทต่อปีเลยทีเดียว
#4
ธุรกิจคาเฟ่และร้านอาหาร
ไม่ว่าจะผ่านไปกี่ยุคกี่สมัย ธุรกิจคาเฟ่และร้านอาหารก็ยังคงเป็นธุรกิจ SME ที่ยังคงอยู่ในใจคนไทยเสมอมา อาจเป็นเพราะว่าธุรกิจประเภทนี้สามารถเริ่มต้นทำได้ง่าย มีค่าใช้จ่ายไม่สูงมาก อีกทั้งยังมีอิสระไม่ต้องทำตามคำสั่งใคร จึงทำให้ใคร ๆ ก็ใฝ่ฝันอยากเป็นเจ้าของธุรกิจนี้กันทั้งนั้น
ด้วยความที่ธุรกิจคาเฟ่และร้านอาหารมีปัจจัยในการดำเนินธุรกิจที่ง่าย ส่งผลให้การแข่งขันในตลาดนี้ย่อมมีความเข้มข้นที่สูงเป็นธรรมดา ซึ่งทั้งหมดที่กล่าวมานี้อาจเป็นความท้าทายในชีวิตครั้งใหญ่สำหรับใครต่อใครหลายคนที่อยากประสบความสำเร็จจากธุรกิจที่เกิดง่ายแต่โตช้าประเภทนี้ ดังนั้นสิ่งที่ต้องระมัดระวังที่สุดหากท่านกำลังจะตัดสินใจเข้าสู่สนามการแข่งขันของธุรกิจประเภทนี้ก็คือ การบริหารจัดการต้นทุนที่ดี ขายได้ก็ต้องมีกำไร และทำอย่างไรให้ร้านเล็ก ๆ ของท่านมีความโดดเด่นและแตกต่างจากคู่แข่งขันรายอื่น ๆ นั่นเอง
#5
ธุรกิจร้านจำหน่ายสินค้ามือสองออนไลน์
ในโลกของการแข่งขันยุค New Normal ย่อมไม่มีที่ว่างให้ผู้ประกอบการที่ไม่ยอมปรับตัว ส่งผลให้ในปัจจุบันกลุ่มผู้ประกอบการส่วนใหญ่ต้องปรับกลยุทธ์เพื่อเข้าสู่ตลาดการแข่งขันในโลกออนไลน์อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่ธุรกิจที่มีแนวโน้มกาเจริญเติบโตจากผลพวงแห่งการเปลี่ยนแปลงในครั้งนี้ได้ดีและน่าจะปังที่สุดก็คือ ร้านจำหน่ายสินค้ามือสองออนไลน์นั่นเอง
สาเหตุที่ทำให้วงการขายสินค้ามือสองกำลังบูมในบ้านเรา เนื่องจากสภาวะการชะลอตัวของเศรษฐกิจในปัจจุบัน ผสมกับการที่ในแต่ละปีผู้ผลิตสินค้าและบริการต่าง ๆ ได้ผลิตสินค้าจำนวนมากออกมาสู่ท้องตลาดส่งผลให้ผู้บริโภคเกิดการเปลี่ยนแปลงตัวสินค้าอยู่เป็นประจำ และพวกเขาเหล่านั้นก็นำสินค้าที่มีคุณภาพดีแต่ไม่ได้ใช้มาจำหน่ายในราคาถูกกว่าท้องตลาด เช่น โทรศัพท์มือถือ แท็บเล็ต เสื้อผ้าหรือสินค้าแบรนด์เนม รองเท้าแฟชั่น ตลอดจนเครื่องประดับต่าง ๆ
และด้วยความที่การจับ-จ่าย ซื้อ-ขาย ในโลกออนไลน์มีขั้นตอนที่ลัดสั้น รวดเร็ว และเข้าถึงผู้บริโภคมากกว่า ส่งผลให้เกิดการเทรดสินค้ากันแทบทุกวินาที มีเงินหมุนเวียนในตลาดกว่า 1 หมื่นล้านบาทในแต่ละปี ทำให้ธุรกิจประเภทนี้ได้รับอานิสงค์จากความเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ไปเต็ม ๆ และยังเป็น SME ที่ใช้เงินลงทุนน้อยแต่ให้ค่าตอบแทนสูงและใช้ระยะเวลารวดเร็วที่สุดประเภทหนึ่งอีกด้วย
ทั้งหมดนี้คือความหมายและเทรนด์ของการทำธุรกิจ SME ที่น่าสนใจ ในปี 2021 ซึ่งเราได้รวบรวมมานำเสนอเพื่อให้ทุกท่านได้กลับเอาไปพิจารณาว่ามีธุรกิจประเภทใด ถูกตา โดนใจ ที่เหมาะสมกับการลงทุนในปีนี้หรือไม่ อย่างไรก็ดีการประกอบธุรกิจ SME ก็มีความเสี่ยงพอสมควร ดังนั้นก่อนลงทุนทุกครั้งผู้ประกอบการควรศึกษาข้อมูลและวางแผนการทำงานให้สอดคล้องกับต้นทุนที่มีก็จะสามารถป้องกันความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้อย่างมีประสิทธิภาพ
