ผู้นำ ภาวะผู้นำคืออะไร การเป็นผู้นำที่ดีในปี 2021

ในสังคมของมนุษย์ย่อมมีปัญหาเกิดขึ้นมากมาย และแน่นอนว่าหากทุกคนทำตามใจของตนเอง สังคมนั้น ๆ คงยุ่งเหยิงอย่างแน่นอน ทั้งสถาบันครอบครัว การเมือง ประเทศชาติ มนุษย์เราจึงจำเป็นต้องมีผู้นำเพื่อการดำรงอยู่เพื่อเผ่าพันธุ์และระบบสังคมของเรา แต่ไม่ง่ายเลยในการที่จะเลือกให้บุคคลใด ๆ มาทำหน้าที่เป็นผู้นำในระบบสังคม ทั้งนี้ก็เพื่อให้เกิดซึ่งความปรองดอง ความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน เพื่อผลักดันให้ระบบสังคมนั้น ๆ พัฒนาทั้งด้านชีวิตความเป็นอยู่และเศรษฐกิจ รวมถึงคุณธรรม จริยธรรม

อย่างแรกที่ต้องเข้าใจก่อนคือ ทัศนวิสัยของบุคคลที่จะมาเป็นผู้นำชุมชนนั้น ๆ ควรจะต้องเป็นแบบอย่างที่ดีแก่ผู้ตามด้วย สังเกตได้จากหลายสังคมที่ล้มเหลวในการปกครองหรือล้มเหลวในเรื่องเศรษฐกิจ ส่วนหนึ่งที่สำคัญก็มาจากผู้นำ ขึ้นชื่อว่า ผู้นำ นอกจากปกครองคนหมู่มากแล้วยังต้องปกครองใจของคนเหล่านั้นได้อีกด้วย นั่นหมายถึงศักยภาพของผู้นำที่ดี

ผู้นำ คืออะไร

การที่จะเจาะลึกรายละเอียดเกี่ยวกับการเฟ้นหาผู้นำนั้น เราจำเป็นต้องรู้จักคำว่า ผู้นำ เสียก่อนว่าจริง ๆ แล้วผู้นำคืออะไร มนุษย์เป็นสัตว์สังคม และด้วยความที่มีสังคมก็จำเป็นที่จะต้องมี ผู้นำ และผู้ตาม การที่คนมาอยู่ร่วมกันหมู่มาก ย่อมปกครองยากหากไม่มีผู้นำ หากสังคมนั้น ๆ ไม่มีผู้นำ นั่นหมายถึงปัญหาจะเกิดขึ้นทุกหย่อมหญ้า และสุดท้ายสังคมนั้น ๆ ก็ไม่อาจดำรงอยู่ได้และมีอันต้องล่มสลายอย่างแน่นอน ผู้นำนั้นนอกจากจะนำพาสังคมให้ก้าวไปข้างหน้ายังต้องประกอบด้วยคุณสมบัติเฉพาะตัวอีกหลายอย่างที่จำเป็นในการชี้นำฝูงชนหมู่มากให้คล้อยตามไปในทิศทางเดียวกัน และแน่นอนว่าควรจะต้องเป็นทิศทางที่ดีเพื่อให้สังคมนั้น ๆ พัฒนาศักยภาพในด้านต่าง ๆ เพื่อความผาสุกของสังคมนั้น ๆ สืบไป

ภาวะผู้นำ (Leadership) คืออะไร

การที่ใครสักคนจะมาดำรงตำแหน่งผู้นำได้นั้น สิ่งสำคัญอย่างที่สุดคือการมีภาวะผู้นำ ซึ่งเป็นคุณสมบัติเฉพาะตัวบุคคล เราอาจสังเกตุได้ว่าในการทำงานร่วมกันจำเป็นต้องมีหัวหน้าเป็นผู้นำเพื่อที่จะจ่ายงานให้ตรงตามความสามารถของพนักงาน อีกทั้งควบคุม ดูแล แก้ปัญหา และผลักดันให้งานนั้น ๆ สำเร็จลุล่วงไปอย่างเรียบร้อย นั่นหมายถึงหากคุณได้หัวหัวหน้าที่ไม่มีความสามารถในการเป็นผู้นำเลย งานที่ได้รับมอบหมายนั้น ๆ ก็ไม่อาจสำเร็จลุล่วงและยังต้องมีปัญหาซ้ำแล้วซ้ำเล่า ทั้งความไม่ปรองดองของพนักงาน ปัญหาการเกี่ยงงาน ปัญหาในด้านจัดระบบของการทำงาน นั่นแสดงให้เห็นว่าผู้นำนั้นสำคัญกับองค์ประกอบในหมู่สังคมอย่างมาก คุณอาจจะเคยร่วมงานกับหัวหน้าที่ไม่มีวุฒิภาวะการเป็นผู้นำและทำให้คุณทำงานเหนื่อยกว่าปกติ รวมถึงปัญหานานัปการจากหัวหน้าของคุณเองและเพื่อนร่วมงานจนทำให้งานนั้น ๆ มีบรรยากาศการทำงานที่เลวร้ายเหมือนคุณกำลังอยู่ในขุมนรก และสุดท้ายงานก็ออกมาไม่ดีอย่างที่หวัง มันไม่ง่ายเลยที่คุณจะได้ผู้นำที่ดี และไม่ได้หมายถึงหัวหน้าทุกคนย่อมมีคุณสมบัติการเป็นหัวหน้าทีมที่ดี เพราะลักษณะของผู้นำที่ดีนั้นเป็นคุณสมบัติเฉพาะตัวบุคคลอย่างที่เกริ่นไว้ข้างต้น มาดูกันดีกว่าว่าลักษณะ คุณสมบัติการเป็นผู้นำที่ดีประกอบด้วยสิ่งใดบ้าง

10 ลักษณะ คุณสมบัติการเป็นผู้นำที่ดีในปี 2021

1. มีทัศนคติที่ดี

สิ่งแรกที่สำคัญของภาวการณ์เป็นผู้นำนั้น จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องการบุคคลที่มีทัศนคติที่ดี การมีทัศนคติที่ดีคืออะไร นั่นคือการมองโลกในแง่บวกและมองตามสิ่งที่มันเป็นอย่างถูกต้อง เมื่อการทำงานประสบปัญหา บุคคลซึ่งมีทัศนคติที่ดีมักมีหนทางที่ดีในการแก้ปัญหามากกว่าคนที่มักมองทุกอย่างในแง่ลบและจมปลักกับปัญหานั้น ๆ โดยไม่ได้พยายามแก้ไขให้ถูกจุด หากผู้นำของคุณเป็นคนที่ไม่มีคุณสมบัติตามข้อนี้เลย คุณมักพบกับปัญหาจิปาถะ เช่น ผู้นำมักเลือกชอบหรือไม่ชอบลูกน้องของตนเอง และหาทางกลั่นแกล้งคนที่ตนไม่ชอบเรื่อยไป ส่งผลให้การทำงานของพนักงานไม่มีความสุข เพราะวัน ๆ ก็ต้องคอยมาเอาใจผู้นำเพื่อที่จะไม่ต้องเป็นเป้าหมายเลือกที่รักมักที่ชังของผู้นำนั่นเอง

2. เป็นบุคคลที่รักษาคำพูด

หากเรามีผู้นำที่ไม่ให้ความสำคัญกับการรักษาคำพูดแล้ว เชื่อได้เลยว่าระบบการจัดการงานส่วนต่าง ๆ อาจวุ่นวาย ยุ่งเหยิง และขาดความเชื่อใจในพนักงานต่อหัวหน้างานอย่างแน่นอน เพราะผู้นำที่ดีนั้นไม่ได้แก้ปัญหาแบบส่ง ๆ ให้มันผ่านพ้นไปเฉพาะหน้า หากแต่สามารถแก้ไขปัญหาได้ถึงรากเหง้าของปัญหานั้น ๆ การที่มีหัวหน้าที่รักษาคำพูดถือว่าคุณโชคดีมาก ๆ เพราะเชื่อได้ว่าคำพูดที่เขาพูดออกมาได้กลั่นกรองเรียบร้อยแล้ว และไม่ใช่คำพูดเลื่อนลอยแบบขอไปทีเด็ดขาด นอกจากนี้ยังทำให้พนักงานเชื่อมั่นในตัวผู้นำได้เป็นอย่างดีอีกด้วย

3. รู้จักการปกครองคนด้วยหัวใจ

ข้อนี้เป็นข้อสำคัญยิ่งในการเป็นผู้นำก็ว่าได้ เพราะการที่จะปกครองคนหมู่มากจำเป็นต้องมีผู้นำที่เข้าใจในสิ่งต่าง ๆ ได้อย่างดีเสียก่อน สิ่งที่สำคัญในการที่จะรวมเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันจำเป็นต้องเข้าใจกันเป็นอย่างแรก หากหัวหน้าสามารถเข้าใจพนักงานได้ก็สามารถที่จะสั่งการให้บุคคลนั้น ๆ รับผิดชอบในหน้าที่ที่เหมาะกับเขาได้ และนั่นจะส่งผลไปที่การกระจายงาน ทำให้งานต่าง ๆ ถูกแก้ปัญหาโดยคนที่มีความสามารถตามแขนงงานนั้น ๆ และลดปัญหาของการทำงานร่วมกันได้อย่างดีอีกด้วย หากผู้นำรู้จักการปกครองคนด้วยหัวใจอย่างแท้จริง ย่อมไม่จำเป็นต้องมีกฎมากมายที่กดดันพนักงาน การปกครองกลุ่มคนไม่จำเป็นที่จะต้องใช้ความเด็ดขาดแต่เพียงอย่างเดียว หากแต่ต้องใช้ความเมตตา ความเข้าใจ เพื่อทำให้ทั้งหมดเชื่อใจกันและกันและสามารถร่วมงานกันได้เหมือนเป็นดังครอบครัวเดียวกันด้วย

4. มีวุฒิภาวะทางอารมณ์

คุณลองจินตนาการถึงบุคคลซึ่งไร้วุฒิภาวะทางอารมณ์ดูสิ เขาเหล่านั้นมักพลาดในเรื่องแทบจะทุกเรื่องที่สำคัญต่อการทำงานและเรื่องในชีวิตประจำวัน ผู้นำที่ดีควรมีความฉลาดทางอารมณ์ ไม่เสียสมาธิไปกับเรื่องเล็ก ๆ ไร้สาระ หรือแสดงออกอย่างไม่ฉลาด หลายคนมีปัญหาเกี่ยวกับสังคมการทำงานและส่วนมากผู้นำในที่ทำงานเองก็เป็นศูนย์กลางของปัญหาแทบจะทุกเรื่อง ยกตัวอย่างเช่น หากผู้นำของคุณไม่สามารถสะกดอารมณ์ได้ในเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ และระเบิดมันออกมาที่ลูกน้องหรือโทษทุกคนยกเว้นโทษตัวเอง การทำงานของคุณจะวุ่นวายและกดดันแค่ไหน เรื่องนี้นับเป็นคุณสมบัติของผู้นำที่ดี การมีวุฒิภาวะทางอารมณ์ถือว่าสำคัญอย่างยิ่งหากคน ๆ หนึ่งขึ้นมาเป็นผู้นำคนหมู่มาก เพราะการปกครองคนนั้นไม่สามารถจะใช้เพียงความหวาดกลัวปกครองได้ การปกครองคนหมู่มากต้องอาศัยทั้งความเข้มแข็งและอ่อนโยน เข้าอกเข้าใจควบคู่ไปด้วยกันจึงเป็นแรงผลักดันให้การงานนั้น ๆ ก้าวไปข้างหน้าได้อย่างเรียบร้อย

5. มีความซื่อสัตย์สุจริต

ความซื่อสัตย์ต่อหน้าที่การทำงานเป็นหัวใจสำคัญของภาวะการเป็นผู้นำ หากคุณมีผู้นำที่เป็นคนไม่ซื่อตรงแล้วมักเกิดปัญหาตามมาได้ตลอดเวลา เช่นการรับสินบน การทุจริตในหน้าที่เพื่อหาประโยชน์เข้าตนเองโดยไม่คำนึงถึงองค์กรว่าจะต้องเสียประโยชน์อย่างใด ความสุจริตนั้นจำเป็นอย่างมากเพราะหากบุคคลใดมีความซื่อสัตย์สุจริตก็มักจะยังผลให้สังคมนั้น ๆ มีแต่ความสุข และแน่นอนว่าการทำงานอื่น ๆ ก็มักจะราบรื่นและผลักดันให้สำเร็จลุล่วงโดยชอบธรรม

6. เข้าใจการทำงานเป็นทีม

แน่นอนว่าสังคมการทำงานย่อมต้องอาศัยการทำงานเป็นทีมเป็นหลัก เพราะฉะนั้นคุณสมบัติของนี้จึงสำคัญเช่นกัน ผู้นำที่ดีจะรู้เสมอว่าคนเก่งเพียงคนเดียวไม่สามารถจะทำงานใหญ่ได้สำเร็จด้วยตนเองได้ การมีทีมเวิร์คที่ดีจะช่วยทำให้งานสำเร็จลุล่วงไปได้รวดเร็วและได้ผลที่ดีกว่า ผู้นำที่ดีมักจะเน้นให้สมาชิกของสังคมการทำงานสามารถทำงานร่วมกัน ช่วยเหลือเกื้อกูลกันเพื่อให้งานสำเร็จและได้ผลดีขึ้นได้

7. กล้ายอมรับผิด

แน่นอนว่าข้อนี้จำเป็นอย่างยิ่งในการมีภาวะผู้นำที่ดี คนเราสามารถทำผิดพลาดกันได้ และจะดีกว่ามากหากกล้ายอมรับผิดในเรื่องที่ผิดพลาดไปแล้ว เพราะโลกใบนี้ไม่มีใครที่ไม่เคยทำผิดอย่างแน่นอน มันไม่ใช่เรื่องยากเลยที่จะยอมรับข้อผิดพลาดของตนเอง หากข้อผิดพลาดนั้นเกิดจากตัวเราเองที่ได้ทำลงไปและส่งผลเดือดร้อนมาถึงตัวเองและผู้ร่วมงานท่านอื่น ผู้นำที่ดีต้องรู้จักการพ่ายแพ้ เพราะโลกนี้ไม่มีใครที่ชนะเสมอไปหรอก ทุกคนก็เคยผ่านการพ่ายแพ้มาแล้วและจะดีเพียงใดที่กล้ายอมรับกับความผิดและพ่ายแพ้นั้น ๆ

8. รู้จักใช้คน

หากผู้นำของคุณรู้จักเลือกใช้คนให้ตรงกับคุณสมบัติของงาน โดยไม่ได้ยึดเอาแค่วุฒิการศึกษาในแขนงนั้น ๆ เพื่อมาทำงานที่ตรงกับวุฒิที่จบมา เพราะไม่มีอะไรการันตีได้ว่าคนที่จบในสาขานั้น ๆ จะมีความสามารถตามสาขาที่ร่ำเรียนมา บางคนอาจไม่ถนัดกับสาขาที่ตนเรียนจบมาเลยก็ได้ หากผู้นำของคุณรู้จักเลือกใช้คนให้ถูกจริตกับงานแต่ละงาน นั่นก็เพียงพอแล้วที่จะทำให้งานบรรลุความสำเร็จได้รวดเร็วและมีข้อผิดพลาดน้อยที่สุดไปด้วย

9. แยกแยะเรื่องส่วนตัวกับเรื่องงานได้

หลายคนมักนำปัญหาในชีวิตมารวมเข้ากับสังคมการทำงาน การที่คุณมีผู้นำที่ไม่สามารถแยกแยะปัญหาส่วนตัวและนำมันมาใช้กับสังคมการทำงาน ผลที่ตามมาคือความวุ่นวายอย่างแน่นอน รวมถึงประสิทธิภาพของการทำงานในสังคมนั้น ๆ มักต่ำกว่าที่มันควรจะเป็น เช่น หากผู้นำของคุณมีปัญหาเรื่องครอบครัวตนเอง แล้วนำอารมณ์ที่ค้างคาจากปัญหาส่วนตัวมาโยนลงในที่ทำงาน คุณคิดว่าการทำงานจะมีผลอย่างไร ผลที่ได้ก็คืองานอาจไม่สำเร็จลุล่วงไปด้วยดี เพราะต้องมาคอยรองรับอารมณ์ของผู้นำซึ่งไม่ได้เกี่ยวกับเนื้องานเลย หรืออีกตัวอย่างหนึ่ง หากผู้นำของคุณเกิดเรื่องชู้สาวกับพนักงานและส่งเสริมให้พนักงานคนนั้นมีตำแหน่งหน้าที่การงานดีเกินความสามารถจริง ๆ ของคนนั้น คุณคิดว่าสังคมการทำงานจะเป็นอย่างไร บางคนทำงานแทบตายแต่กลับไม่ได้เลื่อนขั้น แต่อีกคนไม่ได้ทำอะไรเลยกลับได้โปรโมท มันคงจะทำให้คุณทั้งเหนื่อยและเบื่อการทำงานร่วมกันอย่างแน่นอน

10. มองการณ์ไกล

หากคุณได้ผู้นำที่มองการณ์ไกล เขานั้นสามารถรู้ถึงระบบของงานและความน่าจะเป็นของการทำงานในอนาคต ส่งผลให้ลดการเกิดปัญหาในการทำงานร่วมกันของคนหมู่มากได้อย่างดี เพราะผู้นำนั้น ๆ จะสามารถรับมือกับปัญหาได้อย่างเป็นระบบและรวดเร็ว ไม่ใช่ความสำเร็จเพียงแค่ปัจจุบันแต่ยังเล็งเห็นถึงความสำเร็จในอนาคตอีกด้วย

การมีผู้นำที่ดีถือได้ว่าองค์กรนั้น ๆ มีเป้าหมายความสำเร็จที่มั่นคง และเป็นองค์กรที่จะก้าวหน้าต่อไปในอนาคตอย่างแน่นอน การคัดเลือกคนที่มีภาวการณ์เป็นผู้นำที่ดีมารับผิดชอบหน้าที่ผู้นำในงานต่างๆ จึงสำคัญอย่างมาก เพราะภาวะผู้นำ ไม่ได้ขึ้นอยู่กับปริญญา แต่มันขึ้นอยู่กับสัญชาติญาณของคน ๆ นั้นด้วย และเป็นการดีอย่างยิ่งหากคุณได้ผู้นำที่ดี เพราะมันหมายถึงการเติบโตขององค์กรที่คุณร่วมงานอยู่และรวมไปถึงตัวคุณเองด้วย การกระจายงานต่าง ๆ ก็จะมีแต่ความราบรื่นและปัญหาต่าง ๆ ก็จะได้รับการแก้ไขได้อย่างตรงจุด หากคุณได้ผู้นำที่มีภาวการณ์เป็นผู้นำที่ดีและร่วมงานกัน บรรยากาศของการทำงานของคุณก็จะน่ารื่นรมณ์และไม่ทำให้คุณต้องปวดหัวกับปัญหาเล็ก ๆ น้อย ๆ หยุมหยิมต่าง ๆ ในที่ทำงานนั้น ๆ ไปด้วย